صفحه اندیشه روزنامه همشهری در تاریخ 30/10/85 مطلبی تحت عنوان «پیامبر، هدایت و ولایت» منتشر کرد. در بخشی از مطلب مذکور عنوان شده بود که «ولایت الهی به کسی تفویض نمی‌شود»، در نقد مقاله مورد بحث، مقاله کوتاهی به نگارش درآمده که در آن ولایت تکوینی، ولایت بر تشریع و ولایت تشریعی مورد بحث قرار گرفته که در زیر از نظرتان می‌گذرد:
***
در مورخ 30/10/85 در صفحه اندیشه مطلبی تحت عنوان فوق چاپ شد؛ مولف محترم پس از پرداختن به ابعاد رسالت نبی‌اکرم(ص) و مبحث هدایت به مقوله ولایت می‌پردازد و بیان می‌دارد: «ولی مطلق خداوند است و ولایت اولیا نه در عرض ولایت خداوند و نه در طول آن است، یعنی ولایت الهی به کسی تفویض نمی‌شود زیرا اطلاق ولایت الهی، محال و خلایی باقی نمی‌گذارد تا با ولایت دیگری پر شود. ولایت اولیا، مظهر و مجلای ولایت خداوند است»، همچنین در ادامه مطلب مذکور بیان می‌دارد: «ولایت تشریعی، ویژه خداوند است و به کسی تفویض نشده و اطلاق ولایت تشریعی داشتن برای پیامبر و امام(ع) با مسامحه است و...» بدوا لازم و ضروری است مروری گذرا داشته باشیم بر مفاهیم ولایت تکوینی، ولایت بر تشریع و ولایت تشریعی.
1. ولایت تکوینی: یعنی سرپرستی موجودات جهان و عالم خارج و تصرف عینی داشتن در آنها. بنابراین ولی واقعی و حقیقی اشیا و اشخاص فقط و فقط ذات اقدس الهی است.
2. ولایت بر تشریع: ولایت بر قانونگذاری و تشریع احکام است یعنی این‌که کسی سرپرست جعل قانون و وضع‌کننده اصول و مواد قانونی باشد و لذا ولایت بر تشریع و قانونگزاری نیز منحصر به ذات اقدس‌الله است.
3. ولایت تشریعی (ولایت در تشریع): یعنی نوعی سرپرستی که نه ولایت تکوینی است و نه ولایت بر تشریع و قانون، بلکه ولایتی است در محدوده تشریع و تابع قانون الهی.
اما ذکر چند نکته لازم است: اولا مولف محترم آنجا که بیان می‌دارد ولایت اولیا نه در عرض ولایت خداوند و نه در طول آن است؛ با عنایت به توضیح فوق باید گفت ولایت اولیا در زمره ولایت تشریعی و در محدوده تشریع و تابع قانون الهی است. به همین جهت ولایت اولیا در طول ولایت خداوند است.
ثانیا آنجا که مولف محترم بیان می‌دارد: «ولایت تشریعی ویژه خداوند است و به کسی تفویض نشده و اطلاق ولایت تشریعی داشتن برای پیامبر و امام (ع) با مسامحه است...»
قابل تامل است، ولایت تشریعی در محدوده تشریع است و به تعبیر دیگر ولایت در تشریع است نه بر تشریع، فلذا تمیز مفهوم «ولایت تشریعی» از «ولایت بر تشریع» مهم و ضروری است و دقت و مداقه بیشتری را می‌طلبد؛ چرا که ولایت تشریعی داشتن امامان علیهم‌السلام نه تنها از باب مسامحه نیست بلکه از باب اداره و سرپرستی امور و جامعه بشری است و بسیار ضروری و مهم است.
البته شاید منظور مولف محترم از ولایت تشریعی، ولایت قانونگذاری (ولایت بر تشریع) است که در این صورت ، مفهوم جمله مزبور را می‌توانیم با مسامحه حمل بر صحت نماییم.
